Handboek Overwinning in de geestelijke strijd V
Copyright: Jan A. Baaijens, jongerenpastoraat
V. Het geestelijk zaaiveld
9. Religieuze en filosofische verleidingen
9.1 Occulte beïnvloeding op het denken
Satan en zijn demonen hebben niet per se zichtbare afgoden nodig. Zij vinden vooral op een geestelijke, occulte wijze ingang in het denken van de mens.
Boze geesten willen ons denken beïnvloeden
Veel mensen zijn op zoek naar een hogere, verborgen kennis. Omdat het ook een geestelijke zoektocht is, worden ze gemakkelijk beïnvloed door misleidende geesten. Omdat velen in het Westen het christelijk geloof hebben verlaten vallen ze ten prooi aan ongeloof en bijgeloof. In onze belijdenis lezen we dat God mede invloeit in de bewegingen der mensen. Satan en zijn demonen doen dit in hun imitatiedrang ook. Zij hebben genoeg ervaring om te weten hoe ze angstige, nieuwsgierige en religieus zoekende mensen moeten beïnvloeden op hun zoektocht.
Het is trouwens moeilijk voor mensen om nergens in te geloven. Ze beseffen vanuit hun ingeschapen Godskennis en hun natuurlijk Godsbesef dat er iets hogers boven hen moet zijn. Het ietsisme is erg in bij het moderne heidendom. Allerlei nieuwe occulte bewegingen, het spiritisme, de Oosterse mystiek en de New Age beweging varen wel bij de verkeerde geestelijke zoektocht van veel westerlingen.
Bij de heidenen is er duidelijk een zoektocht naar een bovennatuurlijke werkelijkheid. Dit was ook het geval bij de oude Grieken en Romeinen. De meeste nieuwe dwalingen zijn te herleiden naar oude dwalingen.
Om een helderder zicht te krijgen over wat gaande is in de occulte wereld en de beïnvloeding van het denken door demonische machten, wil ik terug naar de vroege gnostiek. De gnostiek heeft zijn wortels in de mysteriegodsdiensten, het Grieks filosofisch denken en het hellenistisch Jodendom. Het is een weg van zelfverlossing door middel van bijzondere kennis met betrekking tot de geestelijke wereld. In het Grieks is kennis ‘gnōsis’.
Volgens een excurs van de Studiebijbel, NT deel 8, probeerde de gnosticus ‘langs de weg van mystieke ervaring op te stijgen in de geestelijke wereld om ten slotte de hoogste godheid te aanschouwen of zelfs één met hem te worden’. Met de verkregen inzichten kon hij dan de menigte van ‘onwetende’ gelovigen voorlichten en leiden.
De basis is al gelegd in de mysteriegodsdiensten. Deze kenden een geheime leer, geheime rituelen of geheime teksten, die alleen bekend waren bij ingewijden. Denk hierbij ook aan praktijken bij de vrijmetselaars.
De ingewijden in de gnostische leer werden meestal pneumatikoi (geestelijke mensen) genoemd. Zij beschouwden zichzelf verheven boven het niet-ingewijde volk, namelijk de psuchikoi (de ziel-ige, natuurlijke mensen).
We zien dat bepaalde facetten en principes uit de gnostiek zijn doorgevoerd in de rooms-katholieke kerk en zelfs in bepaalde protestantse kringen. Het is opmerkelijk dat de rooms-katholieken hierbij gebruikmaken van beelden. Er kunnen dus demonische infiltraties plaatsvinden bij heiligen- en voorouderverering. We moeten ook niet gaan vertrouwen op uitspraken van gelovigen van vroeger over de waarheid. Kerkelijke uitspraken en menselijke geschriften moeten altijd onder het gezag van het Woord van God worden geplaatst. Uitspraken van godzalige mensen, kerkenverbanden, tradities, gewoonten, hoe goed dan ook, mogen het voorwerp van verafgoding worden. Zelfs met de koperen slang, die Mozes gemaakt had, werd afgoderij bedreven, waarom deze dan ook door Hizkia werd verbrijzeld (2 Kon.18:4).
Laten we de les van Ps.118:8-9 ter hart nemen. Gods Woord leert ons daar: ‘Het is beter tot de HEERE toevlucht te nemen, dan op de mens te vertrouwen. Het is beter tot de HEERE toevlucht te nemen, dan op prinsen te vertrouwen.’
Stel je vertrouwen op God
Het vertrouwen in God en in Jezus Christus zal ons beschermen in de geestelijke strijd. De boze geesten dreigen vaak met het wapen van de angst. Als je op God vertrouwt, hoef je niet te vrezen. Je mag je veilig weten als je gelovig op God vertrouwt.
In de gnostiek ging het ook het vereren en aanbidden van tussenpersonen. Bij de roomsen zijn dit de heiligen en bij de gnostieken allerlei geestelijke machten. Zij fungeerden in hun leer zelfs als middelaars tussen God en de menselijke ziel. Deze geestelijke machten werden door de joods-christelijke gnostici engelen genoemd, terwijl de Grieken ze identificeerden met ‘goden’ of geesten, die aan planeetsferen waren verbonden.
De gnostici leerden dus dat de hulp van engelen, overheden en machten noodzakelijk was om de mystieke eenwording met God te bereiken.
Hierin zien we hoe de listige slang het denken van de godsdienstige mens altijd al heeft weten te beïnvloeden en te vergiftigen met dwaling.
Als we er Efeze 6:12 naast leggen zien we dat de gelovigen juist de strijd hebben tegen de overheden, tegen de machten en tegen de geestelijke boosheden in de lucht.
Achter de gnostiek en het wijsgerige denken verschuilen zich dus ook demonen. Op geestelijke wijze formeert men denkbeelden om tot een mystieke kennis van een god of een godheid te komen. Deze denkbeelden bieden een plaats voor demonen, die zich vervolgens vastzetten op het denken van de gnostici. Deze ingewijden beïnvloeden het gewone, onwetende volk. Het gaat op dezelfde wijze als bij de Indische goeroes (de verlichte meesters).
In Kol.2:18 heeft Paulus het over de verering van engelen door dwaalleraren. Zij pochten op bijzondere geestelijke inzichten, wat kan duiden op occultisme en gnostische invloeden. In Kol.2;15 en Ef.6:12 identificeert Paulus de geestelijke machten met boze geesten.
Jezus Christus heeft door Zijn overwinning aan het kruis de overheden en de machten uitgetogen; Hij heeft die in het openbaar tentoongesteld, en heeft erdoor over hen getriomfeerd (Kol.2:5). Eigenlijk staat er dat Hij ze uitgekleed heeft (dat hij ze van hun wapenrusting heeft ontdaan). De Studiebijbel verklaart verder: ‘Ook de duivel zelf is aan het kruis door Jezus Christus overwonnen (Hebr.2:14). Al deze machten hebben, door de overwinning van Christus, hun autoriteit over de gelovigen verloren (Ef.2:1-5).’
9.2 Misleidende religieuze leugens
Billy Graham laat ons weten in zijn boek ‘Wereld in vlam’: Wij leven te midden van een geslacht, welks gedachtekring is voorbereid voor de leugen. De Bijbel spreekt van de komst van de grote anti-Christus: ‘Daarentegen is diens komst naar de werking van de satan, met allerlei krachten, tekenen en bedrieglijke wonderen, en allerlei verlokkende ongerechtigheid voor hen die verloren gaan’ (2 Thes.2:9-10). De films, de televisie, de radio, de zinnelijke roman en het voddige tijdschrift hebben het samen voor de massa bijna onmogelijk gemaakt om hoofd voor hoofd echt na te denken. Nu de tucht in het gezin geheel verslapt is en haast elk middel van vermaak of onderricht dagelijks het leven vergiftigt, is het geen wonder dat de geest van de mensen voor alles ontvankelijk is, behalve voor de waarheid, en dat zij bereid zijn leugens te geloven…’
De mensen zijn bereid om leugens te geloven
Een oud gezegde leert ons: ‘De wereld wil bedrogen worden, daarom wordt zij bedrogen.’
Als mensen gehoor geven aan de influisteringen van satan en door hem begeesterd worden, gebeurd er wat we lezen in Openb.13:11: ‘En daarom zal God hun zenden een kracht der dwaling, dat zij de leugen zouden geloven. De NBG vertaalt: ‘Daarom slaat God hen met verblinding.’ Er is overeenkomst met Rom. 1:18-32, waarin blijkt dat God deze heidenen heeft overgegeven aan verwerpelijk denken en handelen. Als iemand zijn denken moedwillig laat beïnvloeden door wereldse en demonische invloeden, geeft God hem over aan een geest van dwaling, verharding en verblinding. Johannes heeft het in zijn brieven over meerdere antichristen. Het gaat daar over valse profeten en verleiders, die handelen in ‘de geest van de antichrist’ (1 Joh. 4:1-6). Hun kenmerk is: ‘Zij zijn uit de wereld, daarom spreken zij uit de wereld, en de wereld hoort hen’ (vers 5).
In Pasadena (Californië) werd eens één van de belangrijkste wereldconferenties over internationale zending gehouden – er waren ongeveer 600 deelnemers. Tegelijkertijd werd in Pasadena een New Age-conferentie gehouden, die meer dan 40.000 mensen trok. Neil Anderson reageert: ‘Dat is tegenwoordig heel gewoon.’ Hij geeft aan dat tegenwoordig liever naar een parapsycholoog, een waarzegger, een handlezer, een kaartlegger of de geest van een overleden vriend of familielid wordt geluisterd, dan naar wat God te zeggen heeft. (In Lev.19:31, 20:6, 27 wordt dit trouwens verboden en moet het met de dood worden gestraft.) Anderson vervolgt: ‘Tegenwoordig lijkt het wel of we dit bevel links laten liggen. Parapsychologen en spiritisten maken hun opwachting in vele radio- en televisieprogramma’s. Ze worden als beroemdheden beschouwd. Onlangs las ik dat het grootste deel van de vrouwen in Los Angeles bij ziekte of problemen een afspraak maakt met een spiritist, niet met een professionele hulpverlener.’
Anderson verhaalt van een bevriend stel, Rory en Bernice, die diep onder de indruk waren geraakt van de esoterische kennis van een spiritiste. (Esoretisch is dat wat bestemd is voor ingewijden.) Ze waren aangelokt door een bord op haar winkeltje, met het opschrift: ‘Kom binnen en ontvang advies voor uw leven.’ Nu, dat hebben ze geweten! Ze werden geadviseerd om te trouwen en bleven verder haar raad opvolgen.
Bijna vier jaar later zat Rory in het kantoor van Anderson. Counselor Dr. Anderson verhaalt ons verder: ‘Zijn huwelijk met Bernice was een regelrechte ramp. Bovendien had hij niet veel succes meer in zijn werk.’ De spiritiste had inmiddels van Rory bijna 15.000 dollar gevangen en van Bernice meer dan 65.000 dollar! Het resultaat was ver te zoeken. Wie God verlaat en niet wil raadplegen, heeft smart op smart te vrezen, maar wie op Hem vertrouwt, op Hem alleen, ziet zich omringt met Zijn weldadigheden (Ps 32:5 ber.).
‘Wie God verlaat,
heeft smart op smart te vrezen’
Veel mensen zijn op zoek naar een hogere, verborgen kennis. Omdat het ook een geestelijke zoektocht is, worden ze gemakkelijk beïnvloed door misleidende geesten. Omdat velen in het Westen het christelijk geloof hebben verlaten vallen ze ten prooi aan ongeloof en bijgeloof. In onze belijdenis lezen we dat God mede invloeit in de bewegingen der mensen. Satan en zijn demonen doen dit in hun imitatiedrang ook. Zij hebben genoeg ervaring om te weten hoe ze angstige, nieuwsgierige en religieus zoekende mensen moeten beïnvloeden op hun zoektocht.
Het is moeilijk voor mensen om nergens in te geloven
Het is trouwens moeilijk voor mensen om nergens in te geloven. Ze beseffen vanuit hun ingeschapen Godskennis en hun natuurlijk Godsbesef dat er iets hogers boven hen moet zijn. Het ietsisme is erg in bij het moderne heidendom. Allerlei nieuwe occulte bewegingen, het spiritisme, de Oosterse mystiek en de New Age beweging varen wel bij de verkeerde geestelijke zoektocht van veel westerlingen.
Bij de heidenen is er duidelijk een zoektocht naar een bovennatuurlijke werkelijkheid. Dit was ook het geval bij de oude Grieken en Romeinen. De meeste nieuwe dwalingen zijn te herleiden naar oude dwalingen.
Billy Graham heeft ontdekt: ‘De nieuwe Westerse beschaving is een mengsel geworden van heidendom en christendom.’
Als we het eerste beest mogen zien als het herlevend heidendom, geeft het ons een opmerkelijk inzicht in de tijd waarin we leven. Er is inderdaad een samensmelting van godsdiensten en godsdienstige filosofieën gekomen. We zien dit in de new age-beweging. Het syncretisme voert hoogtij in het denken van velen. Het syncretisme is een versmelting van wijsgerige en religieuze opvattingen. Het blijft hierbij algemeen, zonder synthese (zodat het een nieuw geheel vormt). De ‘van-alles-en-nog-wat religies’ zijn tegenwoordig in. Een ieder mag dan geloven en denken wat hij wil. In allerlei wereldgodsdiensten zit wel een kern van waarheid, zo denkt men dan. Er is geen absolute waarheid op religieus gebied. Een ieder kan op zijn eigen manier en vanuit zijn eigen cultuur, met zijn eigen religie en met zijn eigen godsbeeld gelukkig zijn en naar de hemel gaan. Dat de verlossing door Jezus Christus exclusief (met uitsluiting van het andere) is, daar wil men dan niet van weten. En hierin zit de kern van satans aanvallen… en dit is ook de identiteit van de antichrist, oftewel ‘de anti-Christus’.
Je mag van satan van alles geloven, zo godsdienstig zijn als maar wat, als je maar niet bij Christus terecht komt. Van satan mag niemand bij zijn machtige tegenstander Jezus Christus komen.
In 1 Joh.2:18 waarschuwt Johannes al: ‘Kinderen, het is de laatste ure; en gelijk gij gehoord hebt, dat de antichrist komt, zo zijn ook nu vele antichisten geworden; waaruit wij kennen, dat het de laatste ure is.’ De laatste ure is niet alleen een tijdsbegrip, maar kan ook een kritieke, beslissende tijd of fase in Gods geschiedenis aangeven.
De Studiebijbel verklaart: ‘Dat wordt bevestigd door wat Johannes waarneemt: er verschijnen reeds ‘antichristen’ in en rond de gemeente, als voorboden van dé antichrist.’ Er wordt verder aangegeven: ‘De vele dwaalleraars (anti-christen) vertonen de ‘geest’ (gezindheid) van dé antichrist (4:3); een historisch figuur die zich aan het eind van deze aiōn (eeuw, vs.17), tegen de dag van Christus’ terugkomst zal manifesteren en zichzelf als God zal vereren (vgl. 2 Thess.2:3vv.).
Pas op voor de samensmelting
van wereldse en religieuze machten!
Op godsdienstig gebied heeft het altijd al gekrioeld van dwaalgeesten. De door de tijd heen opgebouwde dwalingen schijnen op het eind te worden ingezet om de machtigste manifestatie van misleiding onder leiding van het satanische antichristelijke complot ten uitvoer te brengen. Om dit te bereiken zal satan een samensmelting van wereldse en religieuze machten bewerken.
9.3 Verderfelijke filosofieën
In de filosofie zijn in het verleden al genoeg satanische gedachtespinsels gezaaid in de harten van miljoenen mensen.
Filosofen als Immanuël Kant (1724-1804) en Hegel (1770-1831) hebben de filosofie van het relatieve denken ingevoerd, terwijl ze de absolute waarheden verwierpen. Niet Gods Woord, maar het menselijk denken wordt dan een maatstaf voor het doen en laten. Het komt er dan op neer, hoe je er zelf over denkt en wat je er zelf van vindt. Dit is duidelijk te herkennen in ons hedendaagse denken.
Het menselijk denken is voor de wereld
een maatstaf voor het doen en laten geworden
Billy Graham maakt ons duidelijk; ‘De zegen der kennis wordt tot een vloek wanneer wij er verkeerd gebruik van maken. De ironie der feiten wil dat de wetenschap, die zich erop toelegt onze problemen op te lossen, zelf tot een probleem geworden is’
Matthew Henry verklaarde eeuwen geleden al: ‘Hoge scholen, wanneer er de waarheid niet gebracht wordt, zijn grote poorten naar de hel.’
Sigmund Freud (1856-1939), de stichter van de psychoanalyse heeft er nog een behoorlijke schep bovenop gedaan. Toen Hitler aan de macht kwam, was Freud op het toppunt van zijn roem. De psychiater moest echter op 81-jarige leeftijd met 175.000 andere Joden voor het naziregime uit Wenen vluchten.
In Londen ontwikkelde hij daarna, onder de dreiging van een naderende oorlog en zijn eigen dood, zijn belangrijkste en meest provocerende ideeën. Deze gaan over ‘gezag en individualiteit, over sterven en dood in een wereld zonder God als metafysische troost, en over de neiging van de mens om zich over te geven aan sterke leiders en fundamentalisme’. (De metafysica is het deel van de wijsbegeerte dat zich bezighoudt met de laatste, bovenzinnelijke gronden van de dingen en werkingen, dus alles wat buiten het gezichtsveld is, maar wel invloed uitoefent op de mens.)
Freud heeft de mechanismen willen onthullen achter de totalitaire machtssystemen, namelijk dat de massa behoefte heeft aan een absoluut gezag, dat elke menselijke verdeeldheid wegneemt. Toch werd Freud steeds pessimistischer, omdat hij religieuze hallucinaties en demonenverschijnselen niet analytisch kon ontmaskeren. Hij kwam tot de conclusie, dat bepaalde psychiatrische patiënten door onbekende, onbeheersbare machten worden geleefd.
Freud heeft een aanzet gegeven voor de toegeeflijke ‘alles-mag-gemeenschap’, waardoor er voor de seksuele revolutie een goede voedingsbodem kwam.
De vrijheid van denken en doen is gebondenheid aan de verderfelijke verleidingen van satan. Het maatschappelijk leven en de moraal zijn hierdoor ernstig verzwakt en verziekt. Op deze zwakke plekken parasiteren de demonen.
De bekende Amerikaanse prediker Billy Graham heeft opgemerkt: ‘Het is altijd een kenmerk geweest van ondergaande beschavingen, dat zij bezeten waren van het seksuele. Als mensen hun vaart verliezen, hun vastberadenheid, hun wil en hun levensdoel, evenals hun geloof, gaan ze in het voetspoor van de Israëlieten ‘hoereren’.
Dezelfde wantoestanden die in Rome heersten, heersen bij ons. Voordat Rome viel, had het zijn normen in de wind geslagen; het gezin werd ontwricht, echtscheiding was aan de orde van de dag, onzedelijkheid greep om zich heen en het geloof stond op een zeer laag peil. Zoals Gibbon zei: ‘Er werd veel over godsdienst gesproken, maar weinigen deden eraan’. ‘
Graham vervolgt: ‘Oude geschiedschrijvers verhalen, dat nog één van de ziekteverschijnselen van een ten onder gaande beschaving is een geslachtsverandering bij de mens, doordat mannen steeds verwijfder worden en vrouwen meer en meer op mannen gaan lijken, niet alleen in lichamelijke eigenaardigheden, maar ook in hun karaktertrekken.’
Dr. Sorokin heeft opgemerkt: ‘De verzwakte lichamelijke, emotionele en geestelijke conditie van de seksuele maniak maakt hem gewoonlijk onbekwaam om de druk, die zijn levenswandel vergezelt, te weerstaan, en eindelijk bezwijkt hij onder dat gewicht. Hij eindigt dikwijls als zenuwlijder, geesteszieke of zelfmoordenaar.’
Eén van de grootste geschiedkundigen ter wereld verklaarde: ‘De zedelijke ontaarding in het Westen zal ons in het jaar 2000 hebben vernietigd, ook al hebben de communisten het niet gedaan.’
Velen gaan in het Westen ten onder
aan de zedelijke ontaarding
Sommige mensen worden zozeer door deze boze meester geïnspireerd, dat ze zijn satanisch denken hebben overgenomen. Karl Marx (1818-1883) is de grondlegger van het communisme. Hij was van Joodse afkomst. Ongeveer honderd jaar na zijn dood was een derde van de wereld marxistisch. Daarna is het is het verminderd en heeft het socialistisch denken meer invloed gekregen.
In zijn vroegste jaren was Marx zelfs een uitwendig Christen. Hij schreef toen zijn boek ‘De gemeenschap der gelovigen met Christus.’ Al in zijn studentenjaren was er een andere Marx ontstaan. In een gedicht schreef hij: ‘Ik wens mij te wreken op Hem, Die heerst, daar boven.’ Hoe kan een nietig schepsel zo iets zeggen! Dit is taal van satan. Marx is waarschijnlijk door satanische beïnvloeding satanist geworden. Hij stierf in wanhoop, zoals de meeste satanisten.
Zijn naaste medewerker Friedrich Engels was ook eerst christelijk. Hij groeide op in een piëtistisch gezin. In zijn jeugd maakte hij mooie christelijke gedichten. We mogen aannemen dat hij ook satanist is geworden.
Het is opmerkelijk, dat bekende personen, die in hun jonge jaren onder de indruk zijn geweest van het christelijk geloof, en daarna afvallig worden, met hun optreden en theorieën daarna in de wereld veel opgang maken. Je ziet dit dus ook bij Aleister Crowley. Satan kan deze mensen goed gebruiken. Zij weten het christendom vaak in de kern te treffen. Deze afvalligen doen het christendom vaak het meeste kwaad.
De afvalligen hebben het in de wereld voor het zeggen
In 1 Tim. 4:1 wordt ons verklaard: ‘Doch de Geest zegt duidelijk, dat in de laatste tijden sommigen zullen afvallen van het geloof, zich begevende tot verleidende geesten, en leringen der duivelen.’ Deze mensen kunnen de zonde tegen de heilige Geest hebben gedaan, We kunnen daarover lezen in Hebr. 6:4-6a.
Lenin was de eerste communistische leider van de Sovjet-Unie. Hij is een belangrijk bouwmeester geweest van het moderne communisme. Hij geloofde in het atheïsme en noemde religie ‘opium voor het volk’. In 1917 verklaarde hij: ‘Wij zullen alles verwoesten en op de ruïnes bouwen we dan onze tempel. Het zal een tempel zijn die gericht is op het geluk van alle mensen. De hele bourgeoisie zullen we evenwel vernietigen, vermalen tot poeder… Ik zal meedogenloos zijn voor alle revolutionairen.’
Het communisme kent haar miljoenen slachtoffers en doden. Onder deze vermoorde mensen zijn vele christenen, die daardoor nog steeds wereldwijd het slachtoffer zijn van wrede onderdrukking en geweld.
Lenin heeft eens leugenachtig en smalend opgemekt: ‘Religie is een soort van sterke drank op geestelijk gebied, waarmee de slaven van het kapitaal hun ware menselijkheid en hun aanspraken op enig fatsoenlijk menselijk leven verdrinken.’
10. Psychologische oorlogsvoering
10.1 Atheïstische aanvallen door psychologen
We worden gewaarschuwd in Col.2:8: ‘Ziet toe, dat niemand u als een buit meesleept door de filosofie en ijdele verleiding, naar de overlevering van de mensen, naar de elementen (grondbeginselen) van de wereld, en niet naar Christus.’ Deze filosofie was afkomstig uit de ‘overlevering van de mensen’. Dat is ook naar de elementen van de wereld (In het Grieks: ‘stoicheia tou kosmou’). Deze kunnen worden beschouwd als geestelijke machten, identiek met ‘overheden en machten in de hemelse gewesten’ (vgl. Col.1:16; 2:10, 15; Ef.1:21; 3:10; 6:12). Het zijn ‘the elemental spirits of the universe’.
Vanaf de klassieke oudheid zijn heidense geleerden hierdoor ‘begeesterd’ en geïnspireerd. Het zijn in de satanische hiërarchie dus de hoger geplaatste, gezagdragende demonen.
We dienen vooral ook de geestelijke wapenrusting aan te doen om staande te blijven tegenover de indringende aanvallen op filosofische en psychologische gebied, omdat zich daar hogere demonen schuilhouden. We lezen erover in Ef.6:12: ‘Want wij hebben de strijd niet tegen vlees en bloed, maar tegen de overheden, tegen de machten, tegen de geweldhebber van deze wereld, van de duisternis van deze eeuw, tegen de geestelijke boosheden in de lucht.’ In Ef.2:2 wordt ons geleerd, dat gelovigen zeker niet meer mogen wandelen ‘naar de eeuw van deze wereld, naar de overste van de macht der lucht, van de geest, die nu werkt in de kinderen der ongehoorzaamheid’. Het woord ‘aiōn’ (eeuw, periode, wereld) ziet ook wel op een gedachte, die in een bepaalde periode heerst in een samenleving. Let er dus op dat je niet wordt meegesleurd in de invloedssfeer van de eeuw van deze wereld, dat je niet leeft in overeenstemming met het misleidende, antichristelijke denken van deze tijd.
10.2 Genezing van zielen
In de vroege kerk was er al een bediening voor het genezen van zielen. Dit was de gang van zaken door de eeuwen heen. In biddende afhankelijkheid van Gods Woord en het werk van de Heilige Geest verstond men de menselijke toestand, kon men de geesten onderscheiden en werden bedrukte menselijke geesten geholpen en bevrijd. Genezing van zielen was en is nog steeds de vitale bediening door de gelovigen. In de 20e eeuw werd deze bediening dus grotendeels vervangen door behandelingen van de geest, die men ‘psychotherapie’ noemt.
10.3 Gevaren in de psychotherapie
Ik heb al eerder aangegeven dat we voorzichtig moet omgaan met het analyseren van de geestelijke problemen. Er kunnen fysiologische, natuurlijke of lichamelijke oorzaken van een depressie. Een depressie kan ‘endogeen’ van aard zijn. Endogeen betekent ‘van binnen uit ontstaan’. Dan is er op de een of andere manier een storing opgetreden in de hersenen en het zenuwstelsel, die dan niet meer zo functioneren als ze zouden moeten. Hier is dus een medische behandeling (en zijn medicijnen) voor nodig. Er kunnen ook psychische oorzaken zijn voor een depressie, door problemen die optreden in het rijk van de ziel. In de genoemde gevallen zijn dus artsen, psychologen en psychiaters nodig. In dit boek echter gaat het meer over geestelijke problemen, die niet zozeer is ontstaan door lichamelijke en psychische oorzaken, maar de derde dimensie van het wezen van de mensen bekijken, namelijk de geest.
Het genezen van (zondige) zielen is in veel gevallen overgegaan naar de genezing van geesteszieken. In de psychotherapie wordt een groep gemeenschappelijk symptomen gezien als een stoornis of syndroom, terwijl er geen medisch aantoonbare ziekten aanwezig zijn Het is niet eens bewezen dat geestelijke stoornissen een gevolg zijn van een ‘chemische onevenwichtigheid’ in de hersenen. Vaak leiden emotionele beschadigingen, levensproblemen en tegenslagen tot geestelijke problemen. Het toedienen van pillen (drugs) kunnen de werkelijke oorzaak van problemen en ontstane zwakte maskeren.
Dr. Thomas S. Szasz werd bekend door zijn afwijzing van de opvatting ‘dat psychische stoornissen als ziekten moeten worden opgevat’. Hij stelt dat geestesziekte een mythe is en verzet zich vooral tegen de psychiatrie in de instituten. Hij schreef het boek: ‘The Myth of Psychotherapy’ en heeft opgemerkt: ‘Geestesziekte bestaat helemaal niet’.
Mensen met geestelijke problemen
hebben een goede geestelijke behandeling nodig
Voor een psychiatrische behandeling van mensen met geestelijke problemen is het belangrijk om eerst vast te stellen of er geen onderliggende lichamelijke conditie is die de problemen veroorzaakt.
Charles B. Inlander schreef hierover in Medicine on Trail: ‘Mensen met echt of veronderstelde psychiatrische- of gedragsproblemen worden verkeerd gediagnosticeerd, en er wordt hun schade aangedaan in een verbijsterende mate… Velen van hen hebben geen psychiatrische problemen, maar vertonen lichamelijke symptomen die lijken op geestelijke condities. Ze krijgen een diagnose, worden aan de drugs gezet, worden in inrichtingen gestopt en worden het voorportaal van de hel ingestuurd, waar ze misschien wel nooit meer uitkomen.’ Wellicht moet deze uitspraak nader worden onderzocht en genuanceerd. Als het waar is dat dit gebeurt in de seculiere psychotherapie, dan is dit een ernstige zaak.
Een medisch onderzoek kan in zulke gevallen eigenlijk niet worden gemist! Er is aangegeven door onderzoekers in het buitenland, dat instellingen voor geestelijke gezondheidszorg door de wet verplicht moeten worden gesteld om een volledige diagnostische uitrusting te hebben en dat ze echte medici in dienst behoren te hebben. Volgens hen zouden dan heel wat opnemen kunnen worden voorkomen door het opsporen van lichamelijke problemen. Een ongezonde levensstijl, oververmoeidheid en voortdurende stress kunnen oorzaken zijn van de opgetreden crisis. En wat denk je van geestelijke oorzaken door zonden, jaloezie, verbittering, angst, boosheid, haat, het niet kunnen vergeven, wraakgevoelens, het niet kunnen verwerken van aangedaan onrecht, gevoelens van afwijzing? De geestelijke oorzaken, gevolgen en oplossingen komen in dit boek uitgebreid aan de orde. Met de Bijbel in de hand kunnen we goed diagnosticeren. Vaak is er zonde in het spel. Het wordt moeilijk als een seculiere psychiater daarmee aan het werk gaat, terwijl hij niet wil weten van zonde, goed en kwaad.
Een goede lichamelijke en geestelijke conditie is belangrijk
Het is trouwens goed dat men werkt aan een goede lichamelijke en geestelijke conditie. Het is net als met een auto die niet goed is onderhouden. Je kunt er roekeloos en onverstandig mee zijn omgegaan. De slijtage heeft dan vroegtijdig toegeslagen. Zolang je daarna rustig aan doet met deze auto, kun je er nog wel een poosje mee rijden. Wanneer er echter druk wordt gezet op dit vervoermiddel in slechte conditie, kan het goed mis gaan. Stel je voor dat er in de bergen steile hellingen mee moet strekken en over hobbelachtig wegen moet gaan, dan ben je een gevaar op de weg. Zo is het ook met jongeren die slecht zijn omgegaan met hun lichamelijke en geestelijke conditie. Als je steeds maar uit je dak wilt gaan en omk het vol te houden overmatig alcohol en drugs gaat gebruiken, dan ben je spoedig een lichamelijk en psychisch wrak, die therapeutische moet worden geholpen.
Een gezond lichaam, een evenwichtig innerlijk en een nuchter denkend verstand geven al een natuurlijke bescherming. We moeten nuchter zijn en waken voor frustraties en overbelasting. Probeer zoveel mogelijk problemen te voorkomen. Bezin je, voordat je ergens aan begint. Laat je niet verleiden tot ongezonde zaken. Werk jezelf niet onnodig in de nesten. Werk aan een goede toekomst. Verzamel goede bouwstenen voor je levenshuis. Dit dient te gebeuren vanaf de vroegste kinderjaren.
Geestelijke problemen mogen niet zonder meer worden geplaatst onder kopjes als ‘biochemische ongelukjes van de natuur’. Geestelijke problemen betreffen de totale patiënt. Daarom moet er gezocht worden naar oplossingen en herstel door deskundigen op het gebieden van ‘geest, ziel en lichaam’.
Een christelijk medisch en geestelijk team
is in de hulpverlening van groot belang
Samenwerking tussen een medicus, (christelijke) psychiater en een christelijke pastorale werker in een team is daarom ook aan te bevelen. Daarbij zijn christelijke instellingen voor verslavingszorg en psychiatrische hulpverlening van groot belang. Een goed voorbeeld voor de verslavingszorg is st. De Hoop in Dordrecht.
10.4 Borderline diagnoses
Veel patiënten, die wegens verslavings- of psychiatrische problemen zijn opgenomen in seculiere instellingen, hebben het verzameletiquette borderline gekregen. Het is in de psychiatrie een verzamelvat voor hen die niet voldoen aan de criteria van andere persoonlijkheidsstoornissen. Men heeft berekend dat borderline de Nederlandse samenleving twee miljard euro per jaar kost.
Een borderliner is te herkennen aan extreme stemmingswisselingen en impulsief gedrag. Vaak liggen er geestelijke problemen aan ten grondslag. Het zijn de geestelijke problemen van een pijnlijke ziel.
Borderline kenmerkt zich door sterke wisselingen in gedachten, stemmingen en gedrag. Bijkomende verschijnselen zijn vaak angsten en depressies.
Volgens het Trimbos-instituut lijden ongeveer 100.000 mensen in Nederland aan borderline. Het kunnen er meer zijn, omdat borderline vaak niet wordt herkend. (Men heeft het aantal ook al geschat tussen de 150.000-200.000.) Het komt vooral voor in de leeftijd van 20 tot 30 jaar, waarbij chronische instabiliteit
kenmerkend is. Daarna wordt men in de regel meer stabiel. De symptomen verdwijnen vaak bij het ouder worden. Hieruit blijkt trouwens al dat het geen biochemische aangeboren afwijking of hersenziekte is geweest.
Borderline betekent in het Nederlands ‘grens’. We kunnen over de grens van het
normale functioneren gaan door emotionele beschadigingen, stress en burnout. Verdwijnt de stress door verbeterde omstandigheden, dan verdwijnen ook de borderline symptomen. Er zijn mensen die qua karakter stressfiguren zijn.
Mensen die zijn opgenomen in een instelling hebben vaak (ook) de diagnose borderline. Bij de verslaafden onder hen is dat 5 tot 22% en onder de psychiatrische patiënten 6 tot 63%. Door de verschillende onderzoekmethoden lopen de cijfers nogal uit elkaar.
Borderliners zijn enorm impulsief, regeren extreem en denken vaak zwart-wit. Ze kunnen moeilijk relaties onderhouden en wisselen ook sterk in hun vriendschappen.
De impulsiviteit uit zich bij vrouwen nogal eens in eetbuien (aan de andere kant is er natuurlijk ook het gevaar van anorexia). Het impulsieve gedrag leidt bij mannen vaak tot alcohol- en druggebruik.
10.5 Hedonisme en borderline
Borderline kan niet goed worden vastgesteld bij oudere jongeren tot 20 jaar. Men denkt dat dit komt omdat ze zich vanwege hun ontwikkelingsfase in combinatie met de emotionele problemen op een ‘borderline manier’ kunnen uiten. Dit is inderdaad kenmerkend voor puberteitsproblemen, waarin jongeren emotioneel nog instabiel en geestelijk nog zoekend zijn. In onze tijd worden de meeste mensen later volwassen en men geeft zelfs al aan dat de jeugd kan duren tot ca. 30 jaar.
We dienen te onderzoeken waarom puberteitsproblemen en onvolwassen, labiel gedrag blijven voortduren tot 27-30 jaar. Dit komt naar voren in het hoofdstuk ‘De strijd om de jeugd’. Veel postmoderne, individualistische jongeren zijn levensgenieters en willen steeds weer uit hun dak gaan, liefst iedere week.
Door de invloed van de welvaart en het individualisme hebben veel jongeren een hedonistische levensstijl. Het Griekse woord ‘hèdonè’ betekent ‘genot’. Een hedonist is iemand die zintuiglijk zoveel mogelijk wil genieten, zonder zich om andere te bekommeren. De geest van de eeuw, ‘doe wat je wilt, wat voor jou goed en lekker voelt’, heeft hem veroverd. Het is het moderne epicurisme.
De Griekse wijsgeer en hedonist Epicurus (341-270 v. Chr.) stelde: ‘Alles wat de lust bevredigd is goed.’ In de Bijbel worden epicureïsche wijsgeren genoemd in Hand.17:18. Samen met de stoïcijnse wijsgeren redetwistten ze met Paulus.
Veel jongeren raken verziekt door hun hedonistische levensstijl. Sommigen raken al depressief als ze felbegeerde zaken niet kunnen verkrijgen die andere leeftijdsgenoten wel hebben. Kinderen en tieners huilen het meest als ze van thuis iets niet mogen (hebben). De door de media en welvaart opgewekte genotzucht maakt ze ontevreden, depressief en geestelijk verziekt.
Veel seculiere psychologen en psychiaters promoten juist het hedonisme. Ze willen niet weten van beschermende normen en waarde. Volgens hen moet je jezelf vrij kunnen uitleven, zoveel je maar wilt.
Psychiaters en psychotherapeuten hebben een risicovolle baan,
met veel verantwoordelijkheid
Je werkt er met zielen van mensen en aan hun gezondheid. Ze werken met zwakke en soms ook voor hen verleidelijke patiënten, die nogal eens de mist zijn ingegaan. Als zij veel zwakheden hebben, moet de hulpverleners geestelijk sterk zijn. Ze kunnen zich emotioneel aan de hulpverlener vastklampen. Er kan een relatie ontstaan die ‘te close’ gaat worden, zeker als er veel gesprekken en sessies zijn. Er worden bij borderline wel behandelingen gegeven van ruim twee jaar (dat zijn ongeveer 216 therapeutische sessies).
Als een psychiater los van de Bijbel werkt, kunnen ze gemakkelijk verkeerd diagnosticeren en ook naar onjuiste oplossingen zoeken. Het is bekendgemaakt dat 40% van de psychiaters in de VS gedurende hun carrière is aangeklaagd wegens fouten tijdens de behandeling van patiënten. Zulke fouten kunnen schadelijke gevolgen hebben. Het voorschrijven en uitproberen van medicijnen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de persoonlijkheid en het welzijn van de patiënten.
Bepaalde medicijnen kunnen tijdelijk helpen en verlichten, maar de drugs werken verslavend en kunnen fatale gevolgen hebben. In het begin kunnen de kwalen verergeren en zijn de pillen in staat om de patiënt tot geweld of zelfmoord aan te zetten. In Nederland sterft van de borderliners na de leeftijd van 16 jaar één op de tien aan zelfdoding. Vroegtijdig overlijden kan hen ook overkomen door risicogedrag en verslaving. Voorzichtigheid is zeker geboden. Er dient een goede samenwerking en controle te zijn in de geestelijke en psychische hulpverlening.
10.6 Oorzaken en gevolgen
Bij een goede behandeling door een goede psychiater is er wel succes. Binnen twee jaar hulpverlening herstelt in ons land gemiddeld driekwart van de borderlinepatiënten. We moeten de resultaten van goede therapeutische behandelingen niet veronachtzamen. Het is goed om mensen uit een negatieve spiraal te halen en ze positief over zichzelf te leren denken. Het negatieve denken moet echter niet omslaan naar zelfoverschatting. Sommigen kunnen na een behandeling en gebruik van medicijnen ineens ‘alles aan’, zodat ze zichzelf voorbij lopen. Dat leidt uiteindelijk weer tot een crisis. Het juiste evenwicht wordt gevonden in het wandelen in de waarheid. De waarheid is realistisch. De Bijbel geeft de juiste maatstaven. Door daarin te lezen en daaruit te leven komen we op de weg van de werkelijkheid. Door het geloof leren wij de waarheid verstaan… en de waarheid zal ons vrijmaken.
Jezus Christus is de Weg, de Waarheid en het Leven! Als je Hem volgt, zul je in de duisternis niet blijven, maar in het licht wandelen. Dit is de eenvoudige waarheid, zoals we die kunnen lezen in het Evangelie van Johannes. Het is zeker bij twijfel goed om voor jezelf het Evangelie door Johannes te bestuderen.
Bij borderline kan erfelijkheid een grote rol spelen. Het kunnen zwakheden in het karakter zijn, waardoor men er vatbaar voor is. Als men echter tot en met de puberteit een rustig en beschermd leven heeft, waarin liefde en vertrouwen een grote rol spelen, zal alles verder goed kunnen verlopen. Borderline ontstaat meestal door trauma’s uit de kindertijd. Het zijn trauma’s zoals mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik die de stresshormoonhuishouding kunnen ontregelen. En wat denk je van het langdurig gepest te zijn? Dit kan voor sommigen zwaarder zijn dan seksueel misbruik. Bij onderzoek is gebleken dat de helft van mensen met borderline is mishandeld of seksueel misbruikt. Emotionele mishandeling is daarbij niet meegeteld. Al deze diepingrijpende oorzaken geven emotionele beschadigingen, die veel jongeren en ouderen in een neergaande spiraal brengen. Bij vluchtgedrag in alcohol en drugs wordt het nog erger. Door al deze ellende en beschadigingen komen er openingen voor geestelijke boosheden, die mensen naar de wanhoop en het verderf willen voeren.
Veel jongeren geven zich over aan verslavingen en gebruiken stimulerende middelen, die hun lichamelijke en geestelijke gezondheid ondermijnen. Door hun gedrag lopen ze dus grote risico’s. Ze willen blijven zondigen tegen Gods geboden en tegen hun eigen welzijn. Voor alles is dus voorkompastoraat nodig!
Voor alles is voorkompastoraat nodig!
Het is belangrijk dat ze het voorkomen om ‘borderline patiënt’ te worden.
Bekering en geloof leiden naar een gezond geestelijk leven. Een geestelijke vernieuwing door het geloof in Jezus Christus geeft herstel en geluk.
Bekering, geloof en geestelijke vernieuwing
zijn de wegen naar geestelijke gezondheid.
In de Bijbel vinden we de juiste diagnoses en oplossingen voor jongeren die op de grens van de zonde leven. Zonde betekent letterlijk ‘doelmissen’.
Je mist je doel als je ongezond leeft en geestelijk verziekt. Het is zonde als je een gezonde toekomst gaat missen. Het is zonde als je jouw leven hopeloos maakt.
Gods Woord geeft ons hoop. De liefde van Jezus herstelt ons van onze emotionele beschadigingen. Het Evangelie is onze redding
10.7 Gothics in de hulpverlening
Veel jongeren in jeugdafdelingen van psychiatrische inrichtingen vertonen zich als (emo)gothic. Waarom kleden en gedragen zij zich zo? Vaak is er pijn uit het verleden en zijn gothics emotioneel beschadigd.
Een collega zag bij een bezoek aan de jeugdafdeling van een grote seculiere inrichting, dat aanzienlijk meer dan de helft van de jongeren gothic waren en dat ze zelfs hun kamers overwegend zwart hadden gemaakt. Hij vroeg aan een psychiatrische hulpverlener of ze dit niet in de gaten hadden. Zij zagen er geen probleem in. Het was voor hen nu eenmaal hun leefstijl en hun eigen keus. Voor de psychiatrische hulpverlening was het niet relevant. Ze geloven daar blijkbaar niet in een beschadigd geestelijk leven en demonische infiltratie, wat duidelijk naar voren komt bij veel gothics.
Een gewone gothic houdt zich nogal eens bezig met satanische zaken en sites en kan zich ook agressief uiten. Een gothic luistert naar gothicmuziek en kijkt naar gothicfilms. In de gothicbeweging zie je wel heel duidelijk het openlijk kiezen voor satan en zijn dienst. Daarin voeren ze de satanische rituelen en magische praktijken daadwerkelijk uit. Ze kennen hun magische muziek, vervloekingen, symbolen en handelingen. De aanhangers zijn bewust bezig wicca, het leggen van tarotkaarten, heidense rituelen, satanisme en zwarte magie. Ze lezen en bestuderen esoterische en occulte werken, zoals de werken van Aleister Crowley en ‘The Satanic Bible’ van Anton LaVey. Dit wordt door hen als ‘rustgevend’ beschouwd en ervaren.
R.A. van Zevenbergen verklaart in zijn scriptie: ‘Gothic websites staan vol met duistere thema’s; de meest voorkomende zijn duistere emoties als wanhoop, depressie, woede, haat en angst; het beleven van deze emoties is de kern van het gothic.’ Het is de ondergrondse muzikale stroming en jongerensubcultuur die het langst bestaat (al meer dan 20 jaar). Gothicmuziek is eigenlijk ten diepste gericht op ‘angst’. De gothics willen de menselijke ellende en in de wereld proeven in hun eigen bestaan en zich personifiëren met het kwaad. Zij denken dat de duisternis en het kwaad veroorzaakt worden door bovennatuurlijke bronnen of wezens. Zij willen deze boze geestelijke werkelijkheid ervaren en ermee communiceren. Zij beschouwen de monsters en vampiers in de films en games als demonen. Zij identificeren zich met deze monsters en zich met het kwaad vereenzelvigen. Als zij openlijk kiezen voor het kwaad en er een onderdeel van worden, denken ze er niet meer voor te hoeven vrezen. Zij zoeken dus voor het verwerken van hun angst en boosheid naar eenwording met de demonen. Zij laten hiermee de identiteit van de lagere demonen zien. Deze geestelijke boosheden in de lucht (Ef.10:12) worden ook geregeerd door haat, boosheid en angst. Eigenlijk zijn de echte gothics veelal beschadigde, vrijwillige slaven van de satan en zijn demonen. Onderzoeker Van Zevenbergen geeft aan: ‘Binnen de gothicbeweging wordt depressie niet gezien als een kwaal, maar als een zegen.’ In deze beweging willen ze ‘een tragisch, triest en somber persoon zijn, met een gestoorde persoonlijkheid’.
Vaak zijn de Gothic’s emotioneel beschadigd
Ze willen de samenleving confronteren
met hun eigen innerlijke pijn
De gothics willen de samenleving ‘shockeren’ en confronteren met hun eigen innerlijke pijn. Ze houden zich veel bezig met de dood – dit is het belangrijkste thema van de beweging. Gothics zijn er door gefascineerd en verlangen zelfs naar de dood. Dit kan leiden tot (gedachten aan) zelfmoord, omdat ze de dood levend zouden willen ervaren. Door gothic-popgroepen worden bloeddorstige en afschuwelijke teksten gemaakt.
Een emotionele gothic wil de pijn van binnen naar buiten laten zien. Een emo gothic kan juist een zachtaardig een hooggevoelig zijn, maar wel last hebben van depressiviteit. Ze kunnen zich overgeven aan automutilatie (het beschadigen en snijden van zichzelf) en ernstiger zaken. Door lichamelijke pijn te creëren willen ze de ergere innerlijke pijn verzachten. Het zijn ook signalen naar buiten toe. Ze hebben dus duidelijk geestelijke problemen, die op geestelijk en psychisch gebied moeten worden behandeld en ze mogen dus zeker niet worden ontkend.
Van Zevenbergen schrijft in zijn scriptie: ‘Veel gothicaanhangers hebben last van stemmen in hun hoofd, achtervolgingsangsten, paranormale waarnemingen van geesten of bovennatuurlijke wezens en nachtmerries. Deze psychische verschijnselen worden mogelijk veroorzaakt door demonische bovennatuurlijke invloeden of door zelfprojecties van hun fascinaties, of een combinatie van beide. Dit kan leiden tot zelfmoord.’ Het kan daarbij ook leiden tot (massale) moord.
Twee gothictieners deden een aanslag op de middelbare school Columbine High, in Littleton, Colorado. Ze schoten daarbij 12 scholieren en een leraar dood. Daarna pleegden ze zelfmoord. Zij waren onder meer onder invloed van de gothic rockmuziek van de Amerikaanse zanger Marilyn Manson (geb.1969) en van de magische werken van Aleister Crowley.
In psychiatrische inrichtingen kunnen deze jongeren grote risico’s lopen. Zelfmoord onder jongeren is doodsoorzaak nummer twee in Nederland. Ongeveer 750 jongeren beneden de 25 jaar hebben in 2009 zelfmoord gepleegd. Er is aangegeven, dat ongeveer de helft van het aantal suïcides wordt gepleegd door mensen die in behandeling zijn (geweest) bij instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. In 2007 deden in een half jaar 70.000 tieners in ons land één of meer zelfmoordpogingen. Hoeveel van hen zullen er drugs hebben gebruikt of voorgeschreven pillen hebben geslikt? Op het verkeerde depressieve of agressieve moment kan dit fataal zijn. Bewustzijnsveranderende middelen zijn gevaarlijk, omdat dit juist openingen geeft voor demonische infiltratie. Verderop in het handboek wordt nader aangetoond.
Bewustzijnsveranderende middelen
kunnen openingen geven voor demonische infiltratie
Omdat de moderne psychiatrie niet van de menselijke ziel en het geestelijk leven wil weten, zoeken ze naar de richting van ‘hersenziektes’, waar ze ‘verdovende pillen’ voor hebben. Als je geen medische bewijzen hebt en geen biologische kenmerken kunt vaststellen, wordt het moeilijk om te komen tot en genezingsproces. Professionals diagnosticeren iemand als geestesziek naar aanleiding van symptomen als wanhoop, hopeloosheid, verdriet, angst, boosheid, schaamte en schuldgevoel. Dit zijn geen bewijzen van een lichamelijk gebrek in de hersenen of in het zenuwgestel. Deze zaken wijzen op een pijnlijke ziel.
10.8 Gods Woord geeft pastorale oplossingen
De genoemde zaken horen thuis in het geestelijk leven van een mens die in de Bijbel wordt gediagnosticeerd als zondaar. Voor al deze symptomen geeft Gods Woord oplossingen. In het Evangelie van Jezus Christus worden er juist voor deze symptomen middelen en mogelijkheden aangereikt om te komen tot herstel. In de helende handen van Jezus kom je eindelijk tot rust. Bij Hem vind je ook een nieuwe identiteit. Samen met Hem ben je oneindig veel waard en hoef je geen laaf zelfbeeld meer te hebben. In het laatste deel van het handboek komt dit uitgebreid aan de orde.
Vroeger begreep men dat biechten goed was voor de ziel. In de seculiere psychiatrie vindt men dit slecht voor je gevoel van eigenwaarde. In een artikel van CCHR wordt gesteld, dat met het verdwijnen van de biecht er veel kinderen en volwassenen zijn, die een spiritueel leeg leven lijden en bedolven worden onder niet-verlichte schuld en onzekerheid en geen hoop hebben voor de toekomst’. Het zondeprobleem moet worden opgelost, dat is het eerste vereiste. Daarbij moet ook de schuldvraag goed worden beantwoord.
Het zondeprobleem moet worden opgelost
en de schuldvraag goed beantwoord
Als men om ‘the final solution of the problem’ heen wil lopen, blijft men in de problemen. Je mag je schuld eerlijk belijden en dat zal al verlichting geven. Door de zonde missen wij het mooie doel van eeuwig geluk. Allereerst moeten wij God eren en in Zijn Zoon als Verlosser geloven. Daarbij moeten we eerlijk zijn over het kwaad dat wij hebben misdreven tegen een goeddoend God. We lezen in 1 Joh.1:8-9: Als wij zeggen dat wij geen zonde hebben, misleiden wij onszelf en is de waarheid niet in ons. Als wij onze zonden belijden: Hij is getrouw en rechtvaardig om ons de zonden te vergeven en ons te reinigen van alle ongerechtigheid.’
De goddeloze psychologie wil van geen zonde, goed en kwaad weten en heeft daarom geen oplossing te bieden voor de diepste geestelijke problemen. Omdat deze geestelijke stroming zich heeft verbonden aan de geestelijke boze machten van satan, blijven hun slachtoffers gebonden in een neergaande spiraal van innerlijke problemen. Ik denk dat er door bepaalde therapeutische gesprekken en behandelingen door atheïstische psychologen en psychiaters een demonische infiltratie plaats kan vinden bij patiënten. Het is opmerkelijk dat veel christelijk opgevoede personen na zulke consulten en therapieën vijandig zijn geworden en gebleven naar het christendom en hun christelijke opvoeders.
Welke diagnose zouden seculiere psychiaters trouwens hebben gesteld bij David in Ps.32:2-3? Omdat ze zonde, goed en kwaad ontkennen, kunnen ze niets betekenen voor gelovigen, die in hun bekeringsstrijd door schuldbesef zijn getroffen en verslagen. Schuldgevoelens kun je niet oplossen door verdovende middelen en zenuwstillende middelen. Ze zijn wel op te lossen door vergeving. Marcel en Lydia Zimmer laten ons in hun lied weten: ‘Als er vergeving is, zal er genezing zijn.’
Schuldgevoelens kun je niet oplossen
door verdovende middelen en zenuwstillende middelen
In de hoofdstukken over herstel van beschadigde emoties ga ik hier uitgebreid op door. Door de vernieuwing van het denken en door heling en geestelijk herstel naar Bijbelse maatstaven is er genezing voor een pijnlijke ziel.
10.9 Goede geestelijke hulpverlening
De pastorale begeleiding door predikanten en christelijke opvoeders was door de eeuwen heen één van de meest gerespecteerde en belangrijkste activiteiten voor de spirituele behoeften in de gemeenschap. Volgens het woordenboek hoort het pastoraat bij een pastoor of een geestelijke, die zorgt voor het welzijn van een groep mensen. De Latijnse woorden ‘pastor’ en ‘pascere’ betekenen ‘herder’ en ‘voeden’. Het Engelse woord ‘counseling’ (begeleiden) gaat over raad geven, bijstand in problemen, opvoeding (en activiteiten die daarmee hebben te maken). Het komt van het Latijnse ‘consillium’ (counsel, weloverwogen) en ‘consulere’ (raadslagen, bijeenroepen). Eigenlijk betekent ‘counsel’ in de zuiverste vorm: wijsheid en voorzichtigheid. Pastoraat heeft te maken met herderlijke zorg op geestelijk gebied. Jezus is de goede Herder (Joh. 10). Hij kent Zijn schapen (vers 14). Spr. 27:23 leert ons: ‘Wees naarstig, om het aangezicht van uw schapen te kennen; zet uw hart op de kudden.’ In mijn Engelse bijbel lees ik: ‘Be diligent to know the state of your flocks, and attend to your herds.’
Het zal duidelijk zijn dat we in het pastoraat moeten letten op de innerlijke toestand van hen die we begeleiden en willen helpen. Denk hierbij aan het beeld van de herder en zijn schapen. Het is normaal dat een herder zijn schapen leidt. Hij zal echter de jonge lammeren en de zwakke en kwetsbare schapen op een bijzondere wijze begeleiden. We kunnen dit lezen in Jes. 40:11, waarin de HEERE over Zichzelf troostvol en bemoedigend spreekt: ‘Hij zal Zijn kudde weiden gelijk een herder; Hij zal de lammeren in Zijn armen vergaderen, en in Zijn schoot dragen; de zogenden zal Hij zachtjes leiden.’
In het pastoraat zal er op geestelijke wijze ook zo voorzichtig en beschermend moeten worden omgegaan met de zwakken, gekwetsten en beschadigden. Veiligheid is één van de eerste levensbehoeften. Bij de zwakken, gekwetsten en beschadigden is er meestal een inbreuk of schending geweest in hun gevoel van veiligheid. Een geest van angst heeft zich daarna meester gemaakt over deze slachtoffers. In het pastoraat moet er dan worden gezocht naar de diepere oorzaken van de angst. Hoe zijn de angsten ontstaan? Wat is er verder gebeurd?
Daarna kan er worden gekeken of er alleen maar begeleiding nodig is, om ‘het schaap’ weer rustig te krijgen, zodat het verder (weer) vertrouwend achter de goede Herder aan kan gaan.
Een innerlijk verwonde schaap
moet weer vertrouwend de goede Herder leren volgen
Als er teveel pijn en innerlijke verwonding is, zal er langer tijd nodig zijn. We mogen dan weten dat er een helende Zaligmaker is, die een persoon met een gebroken hart kan genezen. Een schuld wordt door Hem vergeven (en hoeft dus niet ontkend of verdoezeld te worden). Van zonden worden wij verlost. Ons geweten beschuldigt ons dan niet meer. Wij vinden door het geloof vrede en rust in de liefde armen van de goede Herder. Hij wast ons innerlijk witter dan de sneeuw. Door Hem wordt ons geestelijk leven vernieuwd.
Dat is verticale hulpverlening door een hogere Macht, door de Schepper, die ook herschept en herstelt. Er worden vanuit de christelijke hulpverlening ook patiënten psychisch genezen. Er zijn vele bewijzen te leveren.
Als er medische hulp geboden moet worden, kan dat dus in combinatie met christelijke nazorg. Christelijke psychiaters en psychologen houden rekening met de hulp van Boven. Zij mogen biddend hun werk doen. Zij weten dat hun patiënten een ziel hebben en er geestelijk contact met hun Heelmeester mogelijk is.
10.10 Centrum voor Pastorale Counseling
Veel seculiere psychologen en psychiaters geloven niet in een absolute waarheid. Zij geloven niet in Gods Woord en weten niet wat ze met de waarheid aan moeten. Blindvaren is voor een hulpverlener een duistere praktijk. Een blindganger kan overal terechtkomen. Het worden kwesties van het uitproberen van hypotheses en dan maar hopen dat ze goed uitkomen. Ze leunen op menselijke ervaringen en wijsgerig materialistisch denken, los van een absolutie waarheid. Het wetenschappelijk materialisme gaat gelijk op met het atheïsme.
In het Centrum voor Pastorale Counseling in Heverlee, België, heeft men de Bijbel als bron van christelijke psychotherapie. Jef de Vriese en Dirk Lemmens van het CPC verklaren: ‘Terwijl de waarheid van de Bijbel over tijd en ruimte heen normatief is, is de ‘waarheid’ van de psychotherapeutische theorieën relatief en in zichzelf verdeeld.’ Ze werken daar met filosofische vooronderstellingen en observatiemethoden, die men naar eigen inzichten interpreteert. De door hen verzonnen en uitgeprobeerde ‘wetenschappelijke waarheden’ kunnen alweer spoedig achterhaald zijn. Vanuit CPC wordt verder aangegeven: ‘Duizend en één theorieën spreken elkaar tegen. Dat is in de postmoderne tijd geen probleem. De waarheidsvraag is niet meer aan de orde.’ Het is bij deze dwalende wetenschappers een zoekend streven naar een niet absolute beschrijving van een mogelijke werkelijkheid.
Het is duidelijk dat we in de pastorale counseling het betrouwbaar Woord van God en de leiding van de Heilige Geest nodig hebben!
CPC is verbonden aan het Bijbelinstituut in België en heeft hun identiteit als volgt geformuleerd: ‘Het enige geschikt fundament waarop een volledig christelijke hulpverlening gebouwd kan worden, is het geschreven Woord van God, en de goddelijke openbaring hierin over God, de mens, de problemen van de mens en hun oplossingen.’
De gelovige hulpverlener is door het Woord van God en de leiding van de Heilige Geest genoeg toegerust om goed genoeg te kunnen functioneren op het gebied van pastorale counseling. Dit wordt bevestigd in 2 Tim.3:16-17 en 2 Petr.1:3-4. Bestudeer deze tekstgedeelten maar eens op dit punt.
CPC wil de pastorale praktijk en verantwoordelijkheden weer in de gemeente van Jezus Christus hebben. Zij zien dit als ‘Gods huisgezin’ en als een ‘therapeutische gemeenschap’, een plaats waar Zijn genezing voor gebroken zielen tot uitdrukking komt. Ze geven verder aan: ‘Professionaliteit moet de hand reiken aan, en ten dienste staan van het Lichaam van Christus. Het is daar dat gebroken mensenlevens verbonden worden met de heilzame werking van Gods Woord. Dat kan in pastorale counseling dan ook uitsluitend indien het therapeutisch handelen zo dicht mogelijk bij de Bijbel aansluit.’
Als je het voorgaande over de antichristelijke psychologie en psychiatrie in theorie en praktijk serieus neemt, betekent dit dat christenen de psychotherapie eigenlijk niet kunnen overlaten aan seculiere hulpverleners. CPC streeft daarom ook naar het opzetten en uitbouwen van christelijke psychotherapie. Ze willen het ook ontdoen van de antichristelijke filosofische wortels en goede praktische aspecten en methoden herinterpreteren in christelijke denkkaders.
Een seculiere benadering gaat uit van ‘een gesloten wereldbeeld’, waarin men geen rekening houdt met de bovennatuurlijke werkelijkheid. De christelijke psychotherapie gaat wel uit van de bovennatuurlijke werkelijkheid. Zij weet van ‘een open hemel’, van God, Die liefdevol en helend ingrijpt in mensenlevens.
De christelijke psychotherapie houdt rekening
met ‘een open hemel’, met God,
Die liefdevol en helend ingrijpt in mensenlevens
Het zichtbaar bewijs is te vinden in het leven van Jezus Christus op aarde, Die het land doorging, ‘goeddoende, en genezende allen, die door de duivel overweldigd waren; want God was met hem’ (Hand.10:38). We lezen ook in dit vers, dat God ‘Hem gezalfd heeft met de Heilige Geest en met kracht’.
We dienen in de hulpverlening
het voorbeeld van Jezus Christus na te volgen
De gelovigen mogen door het geloof in Jezus Christus ook deze zalving en kracht hebben. Jezus werkt met Zijn Heilige Geest in hen en door hen. Daarom moeten gelovigen bij de hulpverlening worden betrokken. Dit is goed voor het genezingsproces.
Het is te wensen dat er nog heel wat gewetensvolle (christelijke) psychologen, psychiaters en therapeuten zijn en komen, die de fouten van anderen opmerken en het goede, veilige bijbelse spoor (gaan) volgen. Ik hoop dat er een betere controle en afstemming is in ons land dan in bepaalde andere landen, zodat misstanden kunnen worden voorkomen. Het is belangrijk dat zaken via de huisarts gaan en dat meerderen de patiënt begeleiden en in de gaten houden. Het is de wens dat er ook meer geestelijke hulpverlening bij betrokken raakt, die de religieuze en geestelijke kant kan onderzoeken.
Patiënten mogen niet worden losgekoppeld van hun gezin of christelijke achtergrond, wat maar al te vaak is gebeurd in het verleden. Al met al moet er meer onderzoek en bezinning komen. Voor de christenen moet de geestelijke hulpverlening zoveel mogelijk weer in de handen van gelovige hulpverleners komen.
Het zal duidelijk zijn dat christenen dienen te waken voor misleidende wolven, die de schapen en zelfs de lammeren geestelijke kunnen verderven. We hebben sterk behoefte aan christelijke psychologen en psychiaters, die psychotherapie praktiseren vanuit bijbelse principes, normen en waarden.
Er is sterke behoefte aan christelijke psychologen en psychiaters, die psychotherapie praktiseren
vanuit bijbelse principes, normen en waarden
Gesprekstherapieën (om positief te leren denken) willen nogal eens helpen, maar geestelijke genezing door het geloof en vernieuwing van denken geven betere resultaten. Jef de Vriese en Dirk Lemmens leren ons: ‘De veranderingsprocessen waarop God de mens in Zijn Woord aanspreekt, liggen op het vlak van gedrag en denken, maar dit vanuit een vernieuwde identiteit in Christus. Gehoorzaamheid in het handelen en vernieuwing van het denken zijn de twee sporen waarop de mens wordt gezet als het om levensvernieuwing gaat.’ Vernieuwd denken en handelen leidt tot innerlijke vernieuwing en verder herstel.
Vernieuwd denken en handelen
leidt tot innerlijke vernieuwing en verder herstel
Daartoe is een goede effectieve pastorale strategie van groot belang. Een nieuw mens is beter dan een uitbehandeld mens.
Verderop komt de vernieuwing van het denken (Rom.12:2) uitgebreid aan de orde. Het wordt behandeld in het hoofdstuk: ‘De herprogrammering van onze software’.
De Bijbel is duidelijk genoeg over de mogelijkheid van geestelijk herstel en de wijze waarop dit tot stand komt.
Vanuit het CPC wordt verder verklaard: ‘Gedragsverandering zonder hartsverandering kan wel mooi zijn langs de buitenkant, maar is uiteindelijk niet de vrucht die door de heilige Geest vanuit het innerlijk verwekt wordt. Christelijke gehoorzaamheid komt niet tot stand door gedragstherapie die de mens uiterlijk aanpast, maar door te groeien in gehoorzaamheid, gemotiveerd en gevoed vanuit Gods liefde, die liefde voor God opwekt.’
In de opvoeding kan men nog heel wat bereiken met dressuur. Zelfs dieren kun je veel aanleren door ze te dresseren. In de Bijbel leren we dat het gaat om levensvernieuwing. Dit komt tot stand door Gods genade, het geloof in Jezus Christus en het werk van de Heilige Geest. Levensvernieuwing is onmisbaar voor ons tijdelijk en eeuwig welzijn.
Levensvernieuwing is van levensbelang
en beter dan dressuur
CPC ziet in dat er een noodzaak van diepgaande vernieuwing is met betrekking tot veranderingen in gedachten, gedrag en gevoel. Zij willen niet alleen de symptomen bestrijden, maar eveneens de achterliggende problematiek aanpakken. Velen in de seculiere gedragstherapie zijn slechts bezig met symptoombestrijding. Er dient dus te worden gewerkt vanuit een andere krachtbron, ander mensbeeld en een andere motivatie, terwijl we gericht moeten zijn op veranderingen in denken, willen, voelen en doen.
CPC geeft aan: ’Het gedachtebeheer is de sleutel tot herstel op lange termijn.’ Achterliggende gedragspatronen dienen te worden onderzocht. Paulus verklaart en leert ons in 2 Kor.10:3-5: ‘Want wandelende in het vlees, voeren wij de strijd niet naar het vlees; want de wapenen van onze strijd zijn niet vleselijk, maar krachtig voor God, tot afbreking van vestingen. Daar wij de overleggingen terneer werpen, en alle hoogte, die zich verheft tegen de kennis van God, en alle gedachte gevangen leiden tot de gehoorzaamheid van Christus.’ Voor de in de Statenvertaling genoemde ‘overleggingen’ lezen we in het Grieks ‘logismous’. Dit komt van ‘logismoi’ (redeneringen, meningen, overwegingen).
Hoe het geestelijk werkt in de gedachten en hoe het denken functioneert, komt uitgebreid aan de orde in de volgende hoofdgedeelten V, VI en VII: ‘Het geestelijk zaaiveld’, de programmering van het denken’ en ‘de herprogrammering van onze software’.
Als we het geheel overzien en op ons laten inwerken, komen we tot de conclusie dat de christenen zeer waakzaam en actief moeten zijn op het gebied van de psychiatrie en psychotherapie. Voor zover mogelijk dient er te worden gereformeerd naar bijbelse kaders en principes. Het geestelijk leven van de mens moet weer volop in beeld komen en de hoogste prioriteit krijgen in de hulpverlening. Gelovigen kunnen niet worden gemist in de geestelijke hulpverlening.
Gelovigen kunnen niet worden gemist
in de geestelijke hulpverlening
Er moeten plaatselijk en regionaal zoveel mogelijk pastorale teams komen. Deze kunnen bestaan uit gelovigen, opvoeders, leerkrachten, ambtsdragers en professionals vanuit de christelijke medische, psychologische en psychiatrische wereld. Deze teams behoren zich vooral in te zetten voor de jongeren. Het voorkompastoraat kan gestalte krijgen vanuit bestaande organisaties en stichtingen, zoals het Centrum voor Pastorale Counseling, en de stichtingen Voorkom, Chris en De Hoop. Andere Bijbelgetrouwe organisaties en stichtingen kunnen zich hierbij aansluiten. Daarbij dienen er pastorale teams worden gevormd en getraind. Het voorkompastoraat, voorlichting, geestelijke hulpverlening bij beschadigde emoties, het voor en met elkaar bidden en de nazorg kunnen op plaatselijk niveau in kerken, gemeenten en groepen worden gepraktiseerd. Voorlichting en begeleiding kunnen dan worden gegeven vanuit de professionele organisaties, stichtingen en opgezette teams.
Het gaat er om dat er zoveel mogelijk plaatsen en gelegenheden komen waar men geestelijk geholpen kan worden. Niemand mag eigenlijk tussen wal en schip terecht komen of worden overgelaten aan antichristelijke machten of negatieve infiltratie op geestelijk gebied. Daarbij dienen we vooral te letten op het beschermen en versterken van de kwetsbare kinderen en jongeren.
10.11 Jongerenpastoraat
Het is opmerkelijk dat er zo weinig professionele geestelijke zorg is voor de kinderen en pubers. Pas vanaf 18-jarige leeftijd komt de diagnose borderline om de hoek kijken. Men is dan al geestelijk en/of emotioneel beschadigd. De beschadigingen en emotionele verwaarlozingen treden al op vanaf de vroegste kinderjaren. De beschadigde emoties, de complexen en de belastende herinneringen zijn de oorzaak van miljoenen ongelukkige levens. In de boeken van David A. Seamands komen de oorzaken en gevolgen duidelijk naar voren. Ze worden in dit handboek aangehaald. Het is daarom onbegrijpelijk dat het jongerenpastoraat binnen christelijke gemeentes en groepen nauwelijks functioneert of nog in de kinderschoenen staat. De meeste gemeenten doen wel aan jeugdwerk, maar dat is nog wat anders dan jongerenpastoraat. Jongerenpastoraat is persoonlijke begeleiding.
Jongerenpastoraat is persoonlijke begeleiding
Vanuit het jeugdwerk kan jongerenpastoraat wel worden opgezet. Zie de jongeren op de jeugdvereniging niet als een groep, maar als individuen, die stuk voor stuk aan jouw zorgen zijn toevertrouwd. Doe dit naar het voorbeeld van Jezus, die Zich opmerkelijk veel bemoeide met ‘eenlingen’. Zie dit alleen al in het Evangelie van Johannes. Daar komen zien we Jezus, Die bewogen is over eenlingen, zoals Nathanaël, Nicodemus, de Samaritaanse vrouw, de Koninklijke hoveling, de lamme te Bethesda, de in overspel gegrepen zondige vrouw, de blindgeborene, Martha en Maria, Maria Magdalena, Petrus en Thomas.
Om eenlingen goed te kunnen benaderen en begeleiden zijn er veel medelijdende medewerk(st)ers nodig. Volgens Luther is het christendom net een ziekenhuis, waar mensen zijn die dragen en die gedragen worden. De ene keer ben jij de drager en een andere keer draagt deze persoon jou weer.
In grote gemeenten kunnen de jongeren over het hoofd worden gezien en zij kunnen zich ook schuilhouden. Ze hebben teveel gelegenheid om een dubbele identiteit te ontwikkelen. Voor het zicht zitten ze ’s zondags dan netjes in de kerk, maar hun hart is er niet bij. Een zwart hart verbergt zich en leeft zich uit achter het computerscherm of in het uitgaansleven. Je kunt het merken aan de zeer beperkte interesse voor het geestelijk leven, terwijl ze geen inzicht hebben in het geloofsleven.
Wanneer een kerk hoofdzakelijk draait rondom uiterlijkheden, tradities en leerstelligheden, zal dit bij de meeste jongeren weerstand opleveren. Als ze zichzelf herkennen in de toespraken en preken, zal dit belangstelling oogsten. Herkenning geeft belangstelling. Jongeren willen persoonlijk worden aangesproken. Persoonlijke gesprekken werken meestal positief. En dan niet op een belerende wijze, maar vanuit een belangstellende houding. Laat daarom zien dat je van ze houdt. Toon interesse. Geef aan dat je hun geluk en welzijn op het oog hebt. Ga luisterend naast ze staan. Bied ze dan ook een vriendschappelijke helpende hand.
Laat zien dat je van ze houdt
Er is in Afrika een opleving gekomen in christelijke gemeente, omdat men naast de grote diensten bij elkaar kwam in gemeenschapskringen, waarin persoonlijke vragen werden gesteld. De zonden werden daar aan het licht gebracht en beleden. Men had een plaats om te biechten, om zo van persoonlijke zonden en lasten te worden bevrijd. Er werd voor elkaar gebeden in persoonlijke gebeden. Ze hielpen elkaar weer in het goede spoor achter Jezus aan. Men wilde zich niet meer verbergen in de massa. Gemeenteleden kwamen los van dubbelhartigheid (onoprechtheid). Er kwam een oprechte nieuwe toewijding. Nadat de belemmeringen uit de weg waren geruimd, stroomde geestelijk geluk weer de harten binnen.
Persoonlijke aandacht werkt oprechtheid in de hand. Persoonlijke interesse geeft eerlijkheid. Persoonlijke liefde breekt het stugge, onoprechte hart.
In veel gemeenten laat met het jongerenpastoraat over aan de ouders. Dat is op zichzelf een goede zaak. De gezinnen behoren liefdevolle plaatsen van geborgenheid en persoonlijke aandacht te zijn. In zulke gevallen is er een goede, gezonde begeleiding vanaf de vroegste kinderjaren. Maar helaas geldt dit niet voor ongeveer de helft van alle huishoudens in ons land. Er is onderzoek geweest bij echtparen van in de veertig, waaruit bleek dat de helft niet echt gelukkig was met de partner die ze hadden (of hebben gehad). Bij slechtlopende huwelijken zijn de kinderen vaak de kinderen van de rekening. En dat geldt zeker van de huwelijken die uiteindelijk op een echtscheiding zijn uitgelopen.
Krijgen de kinderen
wel genoeg aandacht in de gezinnen?
Veel ouders hebben eigenlijk ook meer interesse in een goed inkomen, in de persoonlijke carrière, in persoonlijke ontspanning, in de media en in de eigen hobby’s. Er zijn zelfs genoeg kerkenraadsleden de onverantwoord veel tijd besteden in het werk voor de gemeente, wat dan ten koste gaat van de aandacht voor de kinderen. Zien veel ouders hun kinderen op den duur niet meer als een last dan als een lust? Mede door gebrek aan aandacht is kan er dan een slechte band zijn ontstaan met de kinderen. De kinderen verzetten zich dan nogal eens tegen de regels en zoeken hun vertier wel op andere plaatsen, waar ze in ieder geval aandacht krijgen.
Als we dit alles op een rijtje zetten, moeten we concluderen dat er voor veel jongeren externe begeleiding nodig is. In sommige gemeenten kent men al het mentoraat voor pubers. Een gemeentelid is dan mentor of mentrix voor een klein aantal jongeren uit andere gezinnen. De volwassene geeft ze speciale aandacht en begeleiding. Eigenlijk is hij of zij een praatpaal voor deze jongeren.
Binnen het jongerenpastoraat
is er ruimte voor het mentoraat
Bij grotere problemen is het goed dat er dan verwezen kan worden naar een team jongerenpastoraat. Op middelbare scholen kennen ze ook het mentoraat en een sociaal-medisch team. Op deze wijze kunnen alle jongeren worden begeleid en hoeven ze niet tussen wal en schip terecht te komen. Het ligt natuurlijk anders als ze er zelf voor kiezen om de mist in te gaan. Maar ook dan moeten we proberen om ze in liefde nog aan een lijntje vast te houden. Een mentor of mentrix heeft ook een speciale gebedslast voor de jongeren die aan de zorgen zijn toevertrouwd. Daarbij kan deze vertrouwenspersoon het gezin adviseren en bij conflicten bemiddelen.
Naast het mentoraat kan er ook worden gezocht naar het aanstellen van buddy’s Een buddy is een jongere die zorg heeft voor een andere jongere (‘buddy’ is een Engels woord voor maatje of vriend). Dit kennen we in bepaalde gevallen ook in het onderwijs. Stimuleer hiervoor vriendschappen binnen de gemeente of groep.
Stimuleer vriendschappen
en zoek naar buddy’s
Bied ze gelegenheden, plaatsen en activiteiten waar ze verantwoorde vriendschappen kunnen ontwikkelen. Bijbelstudiegroepen voor jongeren zijn hier uitstekend geschikt voor. Ik heb hier al vele jaren ervaring mee.
Tijdens de Bijbelstudies en het samen zingen komt er een geestelijke eenheid en openheid onder de jongeren. Als we rondom het Woord zijn, kunnen we samen één worden in de Naam van Jezus.
Samen in de Naam van Jezus
In het eerste couplet van het lied van C.H. Groot zingen we:
‘Samen in de Naam van Jezus, heffen wij een loflied aan.
Want de Geest spreekt alle talen en doet ons elkaar verstaan.
Samen bidden, samen zoeken, naar het plan van onze Heer.
Samen zingen en getuigen, samen leven tot Zijn eer.’
Als we elkaar leren verstaan in de Naam van Jezus, dan is er een goede pastorale basis voor het samen bidden en zoeken naar het plan van onze Heer. In dit heerlijke lied straalt de eenheid er zomaar vanaf. Dit warme geestelijke vuur steekt weer anderen aan. Daarom wordt er verder gezongen:
‘Heel de wereld moet het weten, dat God niet veranderd is,
en Zijn liefde, als een lichtstraal, doordringt in de duisternis.
’t Werk van God is niet te keren, omdat Hij erover waakt,
en de Geest doorbreekt de grenzen, die door mensen zijn gemaakt.’
En zo openen we zingend en getuigend ook de weg naar elkaar.
Onze eenheid wordt het grootst als wij ons samen richten op de eer van God en de overwinnaar Jezus Christus. In Hem zijn wij pas echt één! Als we op Jezus mogen zien, op Zijn grote liefde tot ons en zondige mensen, dan worden wij vervuld met Zijn bewogenheid en liefde. Wij willen Zijn liefde dan ook uitstralen naar de mensen om ons heen.
Samen met de jongeren zingen we dan blijmoedig en vrijmoedig:
‘Prijst de Heer, de weg is open, naar de Vader, naar elkaar.
Jezus Christus, Triomfator, mijn Verlosser, Middelaar.
Vader, met geheven handen, breng ik U mijn dank en eer.
’t Is Uw Geest die mij doet zeggen: Jezus Christus is de Heer.’
Samen zingen en Bijbelstudie doen met jongeren vormen dus een goede basis voor jongerenpastoraat. Een toegewijde gelovige wil een instrument in de hand van zijn Meester zijn, om anderen te brengen aan Zijn voeten. Zij weten persoonlijk dat Jezus de beste pastorale begeleiding geeft.
Daarom is het volgende lied van Ria de Jong zo mooi en rijk van inhoud:
‘Laat mij zijn een instrument, Heer, in Uw hand,
en gebruik mij waar Gij wilt, dat ik U dienen zal.
Geef mij een open oor, dat ’t stilste schreien hoort,
En laat mij helpen waar ’t leven zo waar schijnt te zijn.
Laat mij steeds wijzen, Heer, naar Uw genadetroon,
Hulp, troost en plaats is daar, bereid door Uwe Zoon.’
Alles bij elkaar genomen wordt het hoog tijd om het jongerenpastoraat massaal ter hand te nemen!
Het wordt hoog tijd
om het jongerenpastoraat massaal ter hand te nemen
De zorgelijke ontwikkelingen in gezin, kerk en maatschappij maken het noodzakelijk voor ons. In het digitale tijdperk hebben de wegduikende en wegglijdende jongeren onze waakzaamheid en aandacht zeker nodig. Zij glijden weg in een wereld vol verleiding en geestelijke gevaren. Velen raken in de digitale smeltkroes geestelijk verwrongen en emotioneel beschadigd. De eeuw van de bezorgdheid heeft zich gevestigd in het hart van de vluchters in de duisternis. Kwellende demonen hebben hun grijpende klauwen vol aan argeloze jongeren. Zij persen het afgestompte geweten nog verder uit, zodat er geen geestelijk gevoel meer in overblijft.
Veel jongeren kiezen voor de wereld van tijdelijk genot, maar wij kiezen voor de afdwalende jongeren! Wij kiezen voor licht en leven en willen schijnen in hun duisternis. Wij zijn de personen die hen een reddende hand kunnen bieden. Zelf hebben ze het ten diepste niet door, in welk gevaar ze zich bevinden.
Kies voor de afdwalende jongeren!
We worden opgeroepen vanuit Spr.24:11: ‘Red hen, die ten dode gegrepen zijn, wend u niet af van hen die ter slachting wankelen.’ (St. vert.: ‘Want zij wankelen ter doding, als Gij u onthoudt’). In andere vertalingen lezen we: ‘Red hen die weggeleid worden om te sterven’ – ‘Bevrijd hen die ter dood veroordeeld zijn, doe alles om hun leven te redden’.
De grote draak, de oude slang, duivel en satan, is nog steeds met zijn demonen de wereld aan het misleiden (Openb.12:9). De mensenmoordenaar, die het vooral ook op jongeren heeft gemunt, is naar beneden gekomen in grote woede, omdat hij weet dat hij nog maar weinig tijd heeft (Openb.12:12). Hij komt tot de moderne jongeren als de verleidende slang om hen te vergiftigen met slopend gif van agressie, depressie, verderf en verwoesting.
De niet goed bewerkte en lege akker van afdwalende jongeren wordt volop ingezaaid door het slangenzaad. Waar het Evangelie geen vrucht heeft gedragen, is er ruimte voor het verderfelijke slangenzaad. Als er geen goede gewassen op de akker van het hart staan, is er ruimte voor onkruid.
Strooi daarom al vroeg het zaad van het Evangelie op de akker van het hart van de kinderen en jeugd! Strooi het uit op hoop van zegen.
Er zijn genoeg beloften in Gods Woord voor onze jongeren. Wij mogen weten dat het zaad de HEERE God zal dienen, zoals we lezen in Ps.22:31: ‘Het nageslacht zal Hem dienen.’ Wij moeten Gods daden, kracht en wonderen aan de kinderen te vertellen, ‘opdat ze hun hoop op God stellen en Gods daden niet vergeten, maar Zijn geboden bewaren’ (zie Ps.78:4-7).