De internetgeneratie
Copyright: Jan A. Baaijens, jongerenpastoraat
Grenzeloze jongeren
Het internetgebruik is de laatste tijd enorm toegenomen. Twintig jaar na de invoering van internet leven we al volop in het digitale tijdperk. Er is ook sprake van een nieuwe internetgeneratie. De technische mogelijkheden nemen hand over hand toe. De internetgeneratie is intussen ingepakt door het razend populaire medium.
Door de grenzeloze mogelijkheden is er een grenzeloze internetgeneratie ontstaan
Je moet er rekening mee houden dat men in Nederland gemiddeld ca. 4,5 uur per dag achter internet zit. Jongeren besteden de meeste tijd op het internet aan Twitter, online gamen, Youtube, instant Messinger en sociale netwerken (zoals Facebook).
Nederlanders zaten in 2012 gemiddeld al 3 uur per dag op Twitter. (Ze konden daarbij gelijktijdig ook multitaskend op iets anders zitten.)
In 2012 had 56% van de Nederlandse jongeren al een smartphone en 33% een tablet computer (zoals een iPad). Daarbij nam het verslavend internet- en gamegebruik weer toe. Op 27 maart 2013 werd bekendgemaakt dat Facebook wereldwijd een miljard actieve leden heeft. In ons land waren het in 2012 al 7,3 miljoen gebruikers.
De jeugdcultuur van de internetgeneratie verschilt dus behoorlijk met die van hun ouders. Kunnen de christelijke ouders het allemaal wel bijbenen? Weten ze wel wat gaande is?
We beleven een ongekende jeugdcultuur
Uit onderzoek in Duitsland is gebleken dat meer dan de helft van de jonge mensen beneden de dertig liever een internetaansluiting hebben dan een levenspartner of een auto. Waar gaat dat heen?
Wat zal er voortkomen uit deze internetgeneratie?
Het is duidelijk dat geestelijk infiltrerende machten gretig gebruikmaken van de nieuwe digitale mogelijkheden, om jongeren te verleiden en in de greep te houden.
Is het zinvol om 40% van de vrije tijd achter een beeldscherm te zitten? Hoeveel stille tijd blijft er dan nog over voor de dienst van God?
Hebben onze jongeren nog tijd en zin om Gods Woord te onderzoeken en een levende relatie te onderhouden met Jezus Christus?
Hoeveel tijd blijft er nog over
voor de dienst van God?
Snelle toename internetgebruik
In het RD van 8 april 2009 werd meegedeeld: ‘Internet is hard op weg om in de zomer van volgend jaar televisie te overtreffen als het belangrijk medium.’ Dit is een voorspelling van Microsoft, na een uitvoerige studie naar internetgebruik in Europa. Momenteel brengt een Europeaan nu gemiddeld 8,9 uur per week door op internet. Het RD vermeldt verder: ‘Naar televisie wordt wekelijks nog ruim 11,5 uur gekeken. In het huidige groeitempo kan het internetgebruik stijgen naar 14,2 uur per week in juni 2010, aldus Microsoft. De tv-consumptie zal naar verwachting stabiel blijven.’
In maart 2009 werden de resultaten van een representatieve studie onder duizend Duitsers vanaf 14 jaar over internetgebruik gepresenteerd in Hannover. Van de jongeren tussen de 14 en 29 jaar gaf daarin 84 procent toe niet meer zonder internet te kunnen, terwijl 57 procent van hen zegt wel zonder een levensgezel(lin) te kunnen. Prof. Dr. August-Wilhelm Scheer merkte daarbij op: ‘Veel mensen onder de 30 jaar geven liever hun auto of zelfs hun levenspartner op dan dat ze webtoegang of gsm zouden moeten missen.’
Veel mensen onder de dertig hebben liever
een internetaansluiting
dan een levenspartner of auto
In het commentaar van het Reformatorisch Dagblad van 3 maart 2009 werd doorgegeven dat de surftijd in 2008 was toegenomen tot 6,9 uur per week. Er werd bij verklaard: ‘Het aantal uren dat mensen achter de tv zitten, radio luisteren of tijdschriften lezen daalt, terwijl internet het enige mediumtype is waarvoor de belangstelling groeit.’ Daarbij groet het Social Web enorm.
Denk hierbij aan de bekende vriendensite Facebook (de grote broer van Hyves), die medio 2010 wereldwijd al was uitgegroeid tot een half miljard leden. De digitale communicatie is het nieuwe item dat het beschermde gezinsklimaat en kerkcultuur bedreigt. De invloeden van buitenaf worden steeds indringender en overweldigender.
Internetgebruik en verslaving
Enkele jaren geleden had ca. 4 % van de Nederlandse jongeren last van overmatig internetgebruik. Dit komt vooral door het spelen van online games en in mindere mate door het gebruik van profielsites en weblogs, instant messenging en chatten.
Als ze internetten op hun slaapkamer, doen ze dit tweemaal zoveel dan leeftijdgenoten.
Gevolgen overmatig internetgebruik voor de gebruikers:
– Ze kunnen zich minder goed concentreren op andere dingen.
– Ze voelen zich over het algemeen vaker ‘slecht’ en prikkelbaar.
– Ze hebben hierdoor meer conflicten met mensen in hun directe omgeving.
– Ze kunnen gemakkelijker liegen over hun internetgebruik
(zoals dit ook gebeurt bij andere verslavingen).
– Ze kunnen zich moeilijk beperken, ondanks hun voornemens.
– Ze kunnen er verslaafd aan raken.
– Ze er steeds meer tijd aan gaan besteden
– Ze kunnen daardoor belangrijke gebieden in hun leven gaan verwaarlozen,
zoals het maken van huiswerk
en het onderhouden van familiecontacten.
– Er kan slaapgebrek optreden.
– Ze kunnen maaltijden gaan overslaan en te weinig gaan bewegen
– Overmatige internetters voelen zich vaker eenzaam
– Ze hebben meer last van depressieve gevoelens en een lagere zelfwaardering.
– Ze voelen zich ongemakkelijker en onzekerder bij andere mensen.
Onderzoek naar de internetgeneratie
Het wetenschappelijk bureau IVO onderzoekt het internetgebruik van Nederlandse jongeren. Het blijkt uit dit onderzoek dat 91% van de Nederlanders van 12 tot 74 jaar thuis toegang heeft tot internet.
Van de nieuwe mogelijkheden wordt volop gebruik gemaakt, zoals van e-mail, MSN, Chatten, forums, weblogs, Hyves, driedimensionale computerspellen (zoals Wold of Warcraft), virtuele omgevingen (Second Life), digitale marktplaatsen (eBay), Youtube, enz. Hierdoor is helaas ook het verschijnsel ‘internetverslaving’ opgetreden. Deze verslaving treedt op als men moeite heeft om te stoppen, als hierdoor problemen ontstaan en als men innerlijk met internet bezig blijft (ook als men niet achter de pc zit).
Overdreven internetgebruik kan bij jongeren tot verslaving leiden
Naast de mogelijkheid om via de pc te gamen, zijn er speciale spelcomputers (consoles) die aan internet kunnen worden gekoppeld. En wat te denken van de APP’s, de vele applicaties die kunnen worden toegevoegd aan mobiels en andere onlineverbindingen?
We moeten er rekening mee houden dat Internet steeds meer onderdeel wordt van het dagelijks leven van de jongeren. Het gaat bij hen vooral om het zoeken en verzamelen van informatie (denk hierbij aan Youtube, surfen, downloaden)) en sociale activiteiten, via: instant messenging (zoals MSN/Live messenger), online gamen, profielsites, e-mailen). Hierbij heeft online poker veel weg van gokken.
Het sociale onderdeel van het internetten is weliswaar socialer dan het medium televisie, maar kan daardoor in bepaalde gevallen ook verleidelijker zijn. Een oud gezegde leert ons ‘Zeg mij wie je vrienden zijn, dan zal ik zeggen wie jij bent.’ Een andere wijsheid stelt: ‘waar je mee omgaat, word je door besmet.’ Hoe worden jouw contacten gecontroleerd?
Worden jouw contacten nog gecontroleerd?
De beste controle is ‘de vreze van de Heere’. Als je een levende relatie met de Heere Jezus hebt, verdwijnen verkeerde contacten ver naar de achtergrond. Denk ook eens aan zoveel kostbare tijd die zomaar wordt verspeeld! En al gauw komt de verslaving om de hoek kijken. Als je de verleiding pakt, word je er door ingepakt. Als je naar iets aantrekkelijks grijpt, word je er door gegrepen.
Internetverslaving komt meer voor bij VMBO’ers (4,1%) dan bij HAVO/VWO’ers (2,1%). Uit onderzoek is verder gebleken dat internetverslaafden zich vaker eenzaam voelen, vaker depressieve gevoelens hebben en sociaal angstiger zijn dan niet verslaafden. Daarbij hebben ze ook een lagere zelfwaardering. Naar schatting zijn landelijk zo’n 13.000 jongeren van 14 en 13 jaar internetverslaafd.
Het blijkt dat jongeren makkelijker sociaal contact kunnen onderhouden op afstand via internet, dan face-to-face in het dagelijks leven. De jonge generatie wil verbonden zijn, maar niet gebonden. Het aan iemand of iets gebonden zijn geeft namelijk ook verplichtingen. Veel jongeren willen nu ontspannen en zich niet inspannen; zij willen nu consumeren en niet in een goede toekomst investeren.
Ze worden al jong gevangen
IVO heeft in de jaren 2006, 2007 en 2008 rond de 3000 leerlingen van 13 en 14 jaar onderzocht op het internetgebruik. In 2008 had 99,1% van deze leerlingen thuis toegang tot het internet, terwijl 41,1% internet op hun eigen kamer heeft (waardoor er minder toezicht is). Ze zaten gemiddeld ca. 2 uur per dag achter internet (5 of meer dagen per week). In 2008 was dit gemiddeld 14 uur per week.
IVO heeft daarna de resultaten van een onderzoek in 2009 onder iets meer dan 4000 leerlingen bekendgemaakt. Het gaat hierbij over tieners uit de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs. Opvallend hierbij is dat jongeren op het VMBO in 2009 gemiddeld 18,3 uur per week op internet bezig waren en jongeren op het HAVO/VWO 10,7 uur.
De duivel en zijn demonen gebruiken de massamedia om de jeugd op een occulte wijze te beïnvloeden. Met internet heeft satan een effectief medium om de wereld onder zijn verwoestende invloed te krijgen. Zijn zuigkracht bereikt daarmee de christelijke huiskamers. De boze machten zien kans om velen via de massamedia te vergiftigen met goddeloze invloeden. Satanisten willen jongeren zo snel mogelijk inpalmen en hebben als motto verwoord:
‘Vang ze als ze jong zijn
en verbuig hun binnenste, hun gedachten’
Digitaal vluchtgedrag
Door allerlei botsingen, ruzies en afwijzingen proberen veel gefrustreerde jongeren hun geluk en acceptatie te zoeken in de mediawereld, de popmuziek en het uitgaansleven. Ze zoeken in toenemende mate naar een escape (een vlucht uit de werkelijkheid) achter een beeldscherm, in een computergame, bij hun digitale vriendengroep op Hyves, MSN of Facebook.
Er is een enorme vlucht ontstaan naar meer oppervlakkige contacten en digitale vriendschappen. Men wil met velen verbonden zijn, maar niet gebonden.
Ze willen wel verbonden, maar niet gebonden zijn
Als je jezelf verbindt aan bepaalde personen, heb je ook verplichtingen. Jongeren willen zoveel mogelijk vrij zijn, zich vrijblijvend ontspannen en de controle bewaren over hun vrije leventje.
Maar zijn ze eigenlijk wel in staat om goede keuzes te maken en goede contacten aan te gaan? Zijn ze al verstandig genoeg om de goede en verkeerde invloeden te herkennen en de verleidende geesten te onderscheiden?
We weten dat dit bij de meesten niet het geval is. We weten ook dat er veel kapers voor de kust zijn bij jeugdland.
Geven we ze wel genoeg aandacht,
liefde, houvast en zekerheid?
Jongeren in de puberteit willen aandacht en verlangen naar houvast en zekerheid. Kunnen wij ze dit bieden? Hebben wij wel genoeg invoelingsvermogen (empathie) en kunnen we dit naar hen uiten? Krijgen ze bij ons het gevoel, dat we ze begrijpen? Heel wat ouders horen regelmatig: ‘Jullie begrijpen me niet.’ Hebben we nog wel het geduld om naar hen te luisteren? Of zijn ze voor ons alleen maar hinderlijk en vervelend Veel pubers vragen negatieve aandacht. Hebben we ze dan iets positiefs te bieden?
Onderzoek onder reformatorische leerlingen
Ik heb zelf een onderzoek gedaan onder leerlingen van een reformatorische scholengemeenschap. De onderzochte ca. 300 leerlingen van de eerste drie leerjaren zaten gemiddeld 1,45 uur per dag voor de ontspanning achter de computer. Verder ben ik te weten gekomen dat ze gemiddeld 0,85 uur per dag naar een film of een ander kijkprogramma kijken. Het gaat bij dit onderzoek over het computeren en kijken van maandag t/m zaterdag. Onze reformatorische leerlingen vanaf 12 t/m 15 jaar computeren volgens dit onderzoek dus gemiddeld ca. 8,7 uur per week. Dit betreft naast het surfen, en mailen vooral ook Facebook, en natuurlijk ook het spelen van computerspellen. Verder blijkt dus dat ze gemiddeld iets meer dan 5 uur per week naar een film of een ander kijkprogramma kijken.
Het is me bij dit onderzoek wel opgevallen dat bepaalde leerlingen in verhouding veel computeren en film kijken, terwijl anderen juist weer weinig computeren en nog minder kijken. Een zeer klein aantal kijkt helemaal niet naar films of andere kijkprogramma’s. De ‘hardnekkige’ en wellicht ‘verslaafde’ kijkers trekken het gemiddelde natuurlijk extra omhoog.
Multitaskende jongeren
Veel jongeren zijn tegenwoordig vaak bezig met teveel zaken tegelijk. Er staat van alles aan, en ze willen vooral geen berichtje missen. We noemen dat multitasken. Dat is het uitvoeren van meerdere handelingen of processen op hetzelfde moment. Multitasken mag dan modern en efficiënt klinken, in de praktijk veroorzaakt deze manier van werken een vol hoofd, onrust en stress. Door het voortdurende multitasken wordt het denkvermogen vervormd en ontstaan er ernstige vormen van ongeconcentreerdheid. Door het multitasken kun je wel veel informatie gaan herkennen, maar minder gaan begrijpen en onthouden. Al we het veel te doen verminderen we onze creativiteit, concentratie, diepgang en ons probleemoplossend vermogen.
Vrijetijdsbesteding en mediagebruik
De dagelijkse vrijetijdsbesteding in 2008 bestond bij jongeren in ons land voor 18% uit internetten, 7% uit het spelen van videogames,15% uit TV kijken, 12% uit huiswerk maken, 13% uit hobby, 6% uit lezen, 22% uit contact familie en 7% uit luieren. Dit betekent dat ze 40% van hun vrije tijd voor ontspanning achter een beeldscherm zitten.
In juni 2010 werd het onderzoek van SPOT over het gebruik van de media in de huishoudens bekendgemaakt. De grote toename zit onder meer in social media (MSN, Hyves en Facebook) en uitzending gemist. Het blijkt uit dit onderzoek dat jongeren na hun twintigste niet meer afwijken van het gemiddelde. Ze blijven achter het scherm gekluisterd.
